de onbevattelijke beelden uit Duisburg
woensdag 28 juli 2010 om 13:13
Hoe zou een tragedie als Loveparade Duisburg verslagen zijn door Knevel en Van de Brink? Door Pauw en Witteman? Vragen van de orde "hoe ziet Fikkie eruit nu ie een half jaar onder de Gouden Regen ligt." Vragen die je jezelf beter niet kunt stellen.
De naakte feiten, nieuwsbulletins met beelden van ritmisch reanimeren, een wijzende arm: "Hier liegt der Tote", maken veel diepere indruk dan de analyses in dezelfde nieuwsbulletins. Welke foto's kranten ook tonen —lege infuuszakken, huilende hulpverleners, lakens (al of niet met asgrauwe ledematen eronderuitstekend) of foto's met ontelbaar veel benauwde gezichten en reikende armen tonen, —elk beeld roept nieuwe vragen op.
Waarom bléven mensen de tunnel inlopen terwijl de hulpdiensten met sirenes kwamen aanrijden? (In sommige amateurbeelden ook: op de groene wagens van de hulpdiensten klimmen.) Bleven nooduitgangen dicht? Waarom heeft de burgemeester de vergunningen voor het feest (pas) zaterdagochtend gegeven? Waarom heeft hij ze ueberhaupt gegeven? Als zoveel deskundigen vandaag verklaren dat het wel mis moest gaan, waarom wist niemand dat dan al vrijdagochtend— toen de organisatie dit blije 'Noch 1 Mal schlafen'-filmpje online plaatste.
Amateurbeelden zullen behulpzaam zijn om het drama te analyseren. Al tonen ze onbedoeld details die je niet van je netvlies krijgt. Niet alleen de idioten die nog snel even hun mobieltje opdiepen, het boven een dode of zwaargewonde houden en nog snel even een kiekje afdrukken. Souvenier voor thuis. Nee, ik bedoel het echte verdriet, de mensen waarvan je wil horen dat je het verkeerd gezien hebt. Zo zie je in het ene filmpje een man met een omgeknoopt hemd omhoogklimmen en van de trap vallen. In een volgend filmpje (vertoond in veel nieuwsbulletins) zie je een flard van hetzelfde (? - niet hetzelfde, bleek later uit een andere video) omgeknoopte hemd, op de grond, en is er niemand die hem probeert te reanimeren.
Beelden waarbij je denkt: Hup, reanimeren die jongen, net als die jongen even verderop met dat gestreepte hemd, doe iets! Maar kennelijk weten de omstanders dat reanimeren te laat is.
Terugkerende kledingstukken vertellen de verhalen: een paarsblauw t-shirt en een zwarte broek, een oranje brandweerman stapt over deze roerloze hoop, een ander, als laatste een vrouw in een felroze partyjurk, neemt de reanimatie over, —en dat alles duidelijk buiten de focus van de filmer, die telkens inzoomt op de verdrukte, reikende massa, waardoor dat ene paarsblauwe T-shirt telkens het beeld verlaat. Zo toont elk filmpje onbevattelijke parallelle tijdlijnen.
Tegelijk is er te zien dat er weldegelijk politie tussen de mensen staat. Mensen die wijzen naar de richtingen waar meer ruimte is. Soms lijkt die ruimte op maar enkele meters afstand. Al is enkele meters erg ver weg, met 10 mensen op 1 vierkante meter. Zomaar een greep, ik kan nog bergen onbegrijpelijke details opsommen, na al dat beschrijvend kijken wat we vroeger op school geleerd hebben.
Hadden we daar niet allemaal zelf kunnen staan. Vrienden, familie, wie gaat er niet naar festivals of sportevenementen.
Zelf herinner ik me met name van één PinkPopfestival hoe bij aanvang van het optreden van The Cure het publiek griezelig sterk naar voren begon te dringen. Gezien mijn 1meter60 (en een half ;)) ben ik toen zijwaards van het veld af gegaan, naar een talud waar ik een prima uitzicht had. Op de terugreis na een ander concert (Joe Jackson?) viel een vriendin, nòg kleiner dan ik, flauw in een overvolle trein. Zomaar, van het ene moment op het andere. Te weinig ademruimte kun je zomaar hebben.
Hopelijk levert de beloofde analyse van alle beelden en de gesprekken met alle medewerkers nog enkele antwoorden op. Al zal voor de families geen enkel antwoord troost zijn.
Tot die tijd de schamele tip: neem kanariepietjes — kleinere mensjes (max. 1m.60) mee naar festivals: zodra die zich ongemakkelijk beginnen te voelen, moet je wegwezen uit de massa ;-]
© 